En toen werd het stil in huis...

En plots ben je weer met z’n tweeën. De kinderen zijn het nest uitgevlogen en er breekt een nieuwe fase in je relatie aan. Voor sommige ouders gaat die aanpassing al iets vlotter dan voor andere. Hoe leer je loslaten? Wat met gevoelens van verlies en gemis? Hoe ontdek je elkaar opnieuw als koppel? Altero gaat dieper in op het zogenaamde ‘lege nestsyndroom’!

Wat is het lege nestsyndroom precies?

Het gaat om een fase in het leven van elke ouder. De kinderen verlaten het nest en dat gaat vaak gepaard met gevoelens van leegte en gemis. Je kan het gerust vergelijken met een rouwproces, want het gaat om een belangrijk hoofdstuk dat afgesloten is. Ouders nemen samen afscheid van een belangrijke periode en een gemeenschappelijk project en dat is altijd een beetje pijnlijk. Loslaten is nu eenmaal nooit makkelijk. Dat verdriet is dan ook heel normaal.

Maar de ene ouder heeft er wellicht al meer last van dan de andere…

Klopt, de meeste ouders doorspartelen die fase zonder noemenswaardige problemen. Het wordt pas een probleem als ouders die gevoelens van verlies en leegte niet van zich kunnen afschudden. In dat geval kan zelfs een depressie om de hoek loeren. Het gaat meestal om ouders bij wie de opvoeding van de kinderen het voornaamste was dat hen bond. Als dat bindmiddel dan wegvalt, komen ze tot het pijnlijke besef dat ze uit elkaar zijn gegroeid. Daarnaast verdringen sommige ouders hun eigen problemen zolang de kinderen thuis wonen. Als ze dan eenmaal het huis uit zijn, komen die zaken natuurlijk nadrukkelijk bovendrijven. Dat leidt dan tot conflicten en ruzies, waardoor mensen nog verder uit elkaar worden gedreven.

Zijn er daarbij verschillen tussen mama’s en papa’s?

Mama’s kampen vaker met het lege nestsyndroom dan papa’s. Want hoewel onze samenleving steeds geëmancipeerder wordt, nemen vrouwen meestal toch een groter deel van de opvoeding voor hun rekening. Het zijn ook meestal de mama’s die bv. tijdskrediet nemen om voor de kroost te zorgen. Daardoor is het gevoel van leegte bij hen natuurlijk ook groter als de kinderen uitvliegen.

Hoe kunnen ouders leren om los te laten?

Het is de normaalste zaak van de wereld dat ouders zich droevig voelen als de kinderen vertrekken. Dat verdriet aanvaarden, is dan ook een belangrijke stap. Daarnaast kunnen ze zich al mentaal voorbereiden op het vertrek van hun kinderen. Er als gezin over praten, kan al heel heilzaam zijn. Ouders moeten zich ook focussen op de positieve gevolgen van het vertrek van hun kinderen. Ze krijgen meer tijd voor zichzelf en ze kunnen zich dus meer gaan toeleggen op hun hobby’s. Dat nieuwe hoofdstuk is trouwens ook het uitgelezen moment om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Waarom bijvoorbeeld niet als vrijwilliger aan de slag gaan? Maar het allerbelangrijkste is dat ouders genoeg tijd voor zichzelf en elkaar vrijmaken als de kinderen nog thuis wonen. Als ze geen eigen leven hebben om op terug te vallen, lopen ze een groter risico om ten prooi te vallen aan depressieve gevoelens. En omgekeerd, als ouders tijdens de opvoeding van de kinderen ook nog voldoende aandacht hebben besteed aan hun relatie en hun eigen hobby’s, verloopt die aanpassing meestal wel vlot.

En wat als een koppel er echt niet in slaagt om hun band te versterken?

In dat geval is het zeker nuttig om aan te kloppen bij een psycholoog of relatietherapeut. Als een koppel op verschillende sporen is beland, is het namelijk vaak moeilijk om elkaar weer te ontdekken. In dat geval kan een relatietherapeut helpen om te bekijken waar het spaak loopt en wat de mogelijkheden zijn.

Hoe gaat altero dan te werk tijdens die therapie?

We peilen eerst naar de verwachtingen die partners hebben ten opzichte van elkaar. Hoe zien ze hun relatie, nu en in de toekomst? Hoe willen ze hun tijd op een bevredigende manier invullen? Dat zijn belangrijke vragen die we samen met het koppel proberen te beantwoorden. Daarna zoeken we samen met hen naar mogelijke activiteiten die ze samen kunnen doen. Zo geef ik bijvoorbeeld soms opdrachten die koppels weer dichter bij elkaar brengen. Het komt er vooral op aan om koppels te helpen om die vroegere intimiteit terug te vinden.

En werpt die aanpak zijn vruchten af?

Bij sommige koppels wel en bij andere niet. Als mensen te lang als broer en zus naast elkaar hebben geleefd en vooral samen gebleven zijn voor de kinderen, is het soms niet langer mogelijk om dat vuur opnieuw aan te wakkeren. Sommige mensen zijn over de jaren heen gewoon te ver uit elkaar gegroeid. Het is dan ook geen toeval dat het aantal echtscheidingen bij 50-plussers blijft toenemen. Niettemin slagen andere koppels er wel in om weer partners te worden, maar dat vraagt engagement en inzet. Liefde is nu eenmaal een werkwoord, zeker tijdens belangrijke levensfases. Eigenlijk moet een koppel tijdens een relatie heel vaak naar een nieuw evenwicht zoeken. Gaan samenwonen, kinderen krijgen, pubers in huis, …: elke nieuwe levensfase is een test en dat is bij het vertrek van de kinderen niet anders.

Hoe kan je je relatie nieuw leven inblazen?

Opnieuw meer partner dan ouder worden. Het is niet voor iedereen even vanzelfsprekend. Daarom geeft altero de volgende belangrijke tips om elkaar te (her)ontdekken:

1) Ga samen nieuwe uitdagingen aan: doe samen leuke dingen en neem voldoende tijd voor elkaar. Probeer misschien eens een nieuwe activiteit uit of maak werk van de reis waar jullie al lang over dromen.

2) Praat met elkaar: spreek open over jullie gevoelens en verlangens. Bij belangrijke levensfases is een goede communicatie uiterst belangrijk. Dat kan leiden tot nieuwe plannen voor de toekomst, maar je begrepen voelen is op zich ook al heel belangrijk.

3) Neem voldoende tijd voor jezelf: aandacht voor je partner is cruciaal, maar verlies jezelf ook niet uit het oog. Anders dreig je elkaar te verstikken. Door af en toe ook alleen iets te doen, heb je telkens iets nieuw om over te vertellen. Dat houdt je relatie boeiend.

4) Creëer ruimte voor seksualiteit: seksualiteit is een manier om genegenheid uit te drukken en het zorgt voor een dieper gevoel van verbondenheid.

Het Altēro team